
Turcja
Turcja – gdzie Europa styka się z Azją
Wyobraź sobie miejsce, gdzie możesz rozpocząć dzień w Europie, a zakończyć w Azji. Turcja to kraj rozciągający się na dwóch kontynentach, oblany czterema morzami: Czarnym, Marmara, Egejskim i Śródziemnym, które obmywają brzegi pełne fascynujących zabytków. Tu orientalna kultura łączy się z nowoczesnością, a każdy region oferuje inne atrakcje – od księżycowych krajobrazów Kapadocji po tętniący życiem Stambuł. Podróż do Turcji na własną rękę to najlepszy sposób, aby odkryć wielowymiarowe piękno tego kraju.
Dlaczego warto wybrać się do Turcji?
- Unikalne położenie na styku dwóch kontynentów
- Fascynujące zabytki liczące tysiące lat
- Różnorodne krajobrazy, od wybrzeży po górskie regiony
- Przepyszna kuchnia łącząca smaki Wschodu i Zachodu
- Przystępne ceny i ich świetna relacja do jakości
- Gościnność mieszkańców i bogactwo lokalnych tradycji

Meczet Çamlıca – nowoczesny, monumentalny meczet po azjatyckiej stronie Stambułu.

Stambuł – po europejskiej stronie miasta. Turcja 2024.
Turcja – najważniejsze informacje
Turcja to kraj położony na styku kontynentów – Cieśnina Bosfor stanowi naturalną granicę między Europą a Azją. Podróż do niego może być świetnym początkiem przygody z Orientem, również jeśli planujesz pierwszy samodzielny wyjazd w ten region świata.

Cieśnina Bosfor. Rejs. Lato 2024.

Przed rejsem. Cieśnina Bosfor. Lato 2024.
Kiedy lecieć do Turcji?
W Turcji słońce świeci przez większość roku, a temperatura jest przyjemna nawet zimą. Dlatego możesz zaplanować podróż do tego kraju o każdej porze roku.
- Lato w Turcji jest upalne i bardzo słoneczne. W okresie od czerwca do września możesz oczekiwać temperatur na poziomie ok. 30C (na nawet więcej) i przyjemnie ciepłego morza. To najlepszy okres na wypoczynek.
- Wiosna i jesień (kwiecień – maj i październik – listopad) to doskonała pora i na zwiedzanie, i na plażowanie. Możesz oczekiwać temperatur na poziomie 20-25C, a szanse na deszcz są niewielkie.
- Zima w Turcji może być nieco deszczowa, ale w dużej części kraju jest nadal przyjemnie ciepło, nawet ok. 15C. To dobry czas na zwiedzanie czy city break w Stambule.
Ważne! Turcja to duży kraj. W jego poszczególnych częściach panują zróżnicowane warunki pogodowe. Najcieplej i najwilgotniej jest na Riwierze Tureckiej (okolice Alanyi i Antalyi). W Stambule możesz się spodziewać bardziej „stonowanej” pogody, z zimną zimą (w dzień ok. 9C, w nocy 2C), a w Kapadocji czy w okolicach Erzurum na północnym wschodzie – nawet mrozu i śniegu. W tej ostatniej miejscowości znajduje się nawet popularny kurort narciarski!

Lato 2024 . Stambuł. Turcja.

Eskisehir – Kentpark. Turcja 2023.
Jak lecieć do Turcji?
Z Polski jest coraz więcej dostępnych bezpośrednich połączeń lotniczych do tureckich miast. Przykładowo możesz dotrzeć bez przesiadek do:
- Stambułu – loty odbywają się z Krakowa i Warszawy; możesz dotrzeć do miasta na styku Europy i Azji m.in. liniami LOT oraz Turkish Airlines;
- Antalyi – loty do wakacyjnej stolicy Turcji są obsługiwane m.in. z Katowic, Krakowa czy Warszawy; latają tam m.in. linie LOT, Turkish Airlines czy Cordenon;
- Ankary – do stolicy Turcji dotrzesz z Warszawy i Krakowa, m.in. LOT-em, Turkish Airlines czy liniami Pegasus.
Siatka lotów do Turcji „gęstnieje” w wysokim sezonie turystycznym, czyli od maja do września. Zyskujesz zatem większą niezależność w podróży. Warto z niej skorzystać. Cierpliwe polowanie na dobrą okazję pozwoli nabyć bilety w dwie strony nawet za 700-800 zł.
Wskazówka: Tanie loty do Turcji może Ci być łatwiej znaleźć z Niemiec, np. z Berlina. W ten sposób możesz obniżyć wydatek na samolot nawet o kilkadziesiąt procent. Stamtąd dostępne są też połączenia rejsowe do większej liczby miast – np. do Izmiru, Samsun czy Bodrum.
Innym sposobem na dotarcie do Turcji może być autobus z Bułgarii, np. ze Słonecznego Brzegu czy Burgas, ale również z Sofii czy Warny. Odległość od Stambułu wynosi mniej niż 400 km, a cena biletu autokarowego jest niewygórowana. To ok. 52 BGN, czyli nieco ponad 100 zł. Jeśli więc złapiesz tani lot do Burgas – nie wahaj się!

Izmir. W porcie. Turcja 2023.

Izmir – dawna Smirni (grecka Smyrna).
Waluta i finanse
- W Turcji obowiązuje lira turecka (TRY lub TL). Jej kurs jest dość zmienny (z uwagi na dużą inflację panującą w Turcji), ale orientacyjnie 100 TRY to ok. 12-13 zł. Przelicznik jest coraz korzystniejszy dla turystów.
- Pieniądze najlepiej wymień na miejscu – kursy są znacznie korzystniejsze niż w Polsce, a kantory łatwo dostępne. Najlepiej zabrać ze sobą dolary lub euro.
- Gotówkę najlepiej wypłacić bez prowizji na tureckiej poczcie (PTT) – sprawdziłam osobiście, posługując się kartą Revolut.
- Karty płatnicze są powszechnie akceptowane, ale gotówka przyda się na bazarach.
Co zjeść w Turcji ?
Kuchnia turecka to prawdziwe dziedzictwo kulinarne tego kraju. Aromatyczna, pełna świeżych składników i orientalnych przypraw… można się zachwycić. Wykorzystuje wysokiej jakości mięso (głównie baraninę i jagnięcinę, bo wieprzowiny się tutaj nie jada ze względów religijnych), świeże warzywa i aromatyczne zioła. Kumin, cynamon, czarnuszka, chilli, świeża mięta, kolendra, pietruszka… coś pysznego! Już po kilku dniach przekonasz się, że kebab to dopiero czubek góry lodowej!

Na bazarze – Kayseri. Turcja 2023.

Kayseri- zakupy na bazarze. Turcja 2023.
Napoje w Turcji ?
- Kawa po turecku – wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO (ok. 40 TL), tradycyjnie przyrządzana w miedzianym garnuszku, parzona na rozgrzanym kamieniu oraz piasku.
- Herbata (çay) – serwowana w szklaneczkach w kształcie tulipana, to nie tylko napój, ale element kultury i tureckiej gościnności. Przyrządza się ją z liści pozyskanych na lokalnych plantacjach w okolicach Rize na północy kraju. Jest bardzo intensywna, a Turcy piją ją nieustannie.
- Świeżo wyciskane soki owocowe i warzywne (40-140 TL zależnie od wielkości i ilości składników)

Czas na kawę po turecku. Izmir 2024.

Herbata turecka i szklaneczki w kształcie tulipana. Cavusin.
Tradycyjne dania kuchni tureckiej
- Iskender Kebab – tradycyjny kebab serwowany na talerzu z jogurtem i sałatką, pochodzi z miasta Bursa (160 TL z przystawkami);
- İçli köfte – aromatyczne danie z mięsem i kaszą bulgur;
- Beyti kebab – jagnięcina lub wołowina w lawaszu z sosem pomidorowym;
- Meze – zestaw przekąsek, dobrze znanych też z Grecji czy Cypru (cacık, tarama, patlıcan salatası, yaprak)

Jagnięcina. Stambuł 2024.

Turcja 2023 Kebab. Stambuł 2024.
Śniadaniowe przysmaki
- Simit – obwarzanek z sezamem (ok. 1,5 TL)
- Pide – rodzaj tureckiej pizzy z różnymi nadzieniami
- Gözleme – placek nadziewany serem, szpinakiem lub ziemniakami
- Su böreği – warstwowy placek z nadzieniem (120 TL)
- Menemen – jajecznica z cebulą, papryką, pomidorami, pieprzem i solą
- Çılbır – jajko gotowane w koszulce, którego żółtko łączy się z jogurtem i czosnkiem.

Simit – obwarzanek z sezamem. Turcja.

Tureckie śniadanie . Stambuł.
Co zobaczyć w Turcji?
Turcja to kraj większy niż mogłoby się wydawać. Ma powierzchnię dwukrotnie większą niż Polska. Dlatego każda wizyta może być okazją do odkrycia nowego regionu, a co za tym idzie – oblicza Turcji. Oto miejsca, które szczególnie warto uwzględnić w planach podróży.

Wieża Galata. Stambuł. Turcja 2024.

Meczet Çamlıca- Stambuł. Turcja 2024
Stambuł – miasto na dwóch kontynentach
Serce Turcji bije właśnie tutaj. Stambuł (dawny Konstantynopol) zachwyca połączeniem historii z nowoczesnością. Koniecznie zobacz:
- Hagia Sofia – symbol miasta i jego burzliwej historii; świątynia zbudowana w VI w n.e. w czasach Bizancjum, ze słynnymi mozaikami, przekształcona w meczet po podbiciu Konstantynopola przez Turków;
- Błękitny Meczet – architektoniczna perła z sześcioma minaretami (wstęp bezpłatny, obowiązuje skromny strój);
- Pałac Topkapi – dawna rezydencja sułtanów, zachwyca rozmachem i rozmiarem;
- Wieża Galata – charakterystyczny punkt widokowy na panoramę miasta
- Meczet Çamlıca – nowoczesny, monumentalny meczet po azjatyckiej stronie miasta.

Błękitny Meczet. Stambuł . Turcja 2024.

Hagia Sophia. Stambuł. Turcja 2024
Moja wskazówka: Rejs po Bosforze to jedna z największych atrakcji miasta, dostępna od ponad 167 lat. Oto kilka ciekawych opcji:
Standardowy rejs promem (200 TL, 1:45h)
Rejs z kolacją i pokazem tureckich tańców
Rejs o zachodzie słońca
Zwiedzanie azjatyckiej części Stambułu podczas rejsu łodzią

Most Metra. Halic Metro Koprusu. Stambuł 2024.

Rejs po Cieśninie Bosfor. Stambuł.
Kapadocja – kraina księżycowych krajobrazów
Region Kapadocji to miejsce, gdzie natura stworzyła niesamowite formacje skalne. Warto odwiedzić takie miejsca jak:
- Göreme – centrum regionu z kompleksem skalnych kościołów i muzeum plenerowym;
- Paşabağ Valley – dolina słynąca z „kominów wróżek”;

Göreme . Turcja 2023.

Pasabag Valley. Kapadocja. 2023.
- Uchisar – najwyższy punkt regionu z panoramicznym widokiem;
- Dream Valley – jedna z najpiękniejszych dolin;

Wązwóz Ihlara. Aksaray. Turcja 2024.

Uchisar. Kapadocja. Turcja 2024
- Ürgüp – miasto słynące z winnic i hoteli w jaskiniach;
- Mustafapaşa – dawne greckie miasto Sinasos

Ürgüp. Turcja 2023.

Mustafapasa. Greckie Sinasos.
- podziemne miasta Kaymakli i Derinkuyu – fascynujący kompleks tuneli, pomieszczeń mieszkalnych i gospodarczych.

Derinkuyu. Podziemne miasto. Turcja.

Derinkuyu. Podziemne miasto.

Kapadocja. Turcja 2023.

Przygotowania do lotu nad Kapadocją. Turcja 2023.
Inne miejsca warte zobaczenia w Turcji
Pamukkale – naturalne, białe tarasy wapienne przypominające bawełniane pola, ponad którymi rozpościerają się ruiny starożytnego miasta Hierapolis z basenem Kleopatry;

Pamukkale . Białe tarasy wapienne. Turcja 2023.

Pamukkale. Bawełniany Zamek. Turcja.
- Efez – doskonale zachowane ruiny starożytnego miasta, ze słynną Biblioteką Celsusa;
- Safranbolu – miasto z zabytkową architekturą osmańską, wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO;
- Eskişehir – miasto studentów z urokliwą starówką; z Kentparkiem ze sztuczna plażą, placami zabaw dla dzieci, jazdą konną, restauracjami i kawiarniami (300 metrów kwadratowych powierzchni). Wspaniałe miejsce. Odwiedź koniecznie!

Antyczny basen – basen Kleopatry. Hieropolis. Turcja 2023.

Eskisehir. Kentpark. Turcja.
- Jezioro Tuz Gölü – drugie największe słone jezioro na świecie
- Troja – pozostałości po legendarnym mieście opisanym przez Homera w „Iliadzie”.

Jezioro Tuz Golu. Turcja 2023.

Canakkale ( Troja) Dardanele.

Loty balonami nad Pamukkale.

Lot balonem nad Pamukkale. 2023.
Praktyczne informacje dla podróżujących do Turcji
Noclegi
- Ceny noclegów w Turcji zależą m.in. od regionu, sezonu, a także standardu obiektu, który Cię interesuje. Oto przykładowe stawki w Stambule:
- łóżko w wieloosobowym pokoju w hostelu na Starym Mieście – ok. 50 zł
- pokój w hotelu 3-gwiazdkowym w centrum – ok 150-200 zł;
- pokój w 4-gwiazdkowym hotelu w dzielnicy Sultanahmet (ścisłe centrum), ok. 450 zł/noc.
Transport
Po Turcji możesz się poruszać:
- wynajętym autem – to najbardziej elastyczna opcja. Ceny są zróżnicowane. Zaczynają się już od 30 zł za dzień (z lotniska w Antalyi)
- autokarami – sieć połączeń jest bardzo dobrze rozwinięta, a podróż komfortowa; w trakcie można liczyć np. na posiłki i napoje wliczone w cenę biletu
- Sieć połączeń kolejowych jest dość słabo rozwinięta.
- Po miastach możesz się poruszać taksówkami i komunikacją miejską. Oto jak wyglądają przykładowe ceny w Stambule.
- Bilet na autobus miejski: 10,45 TL
- Taksówki w Stambule: znacznie tańsze niż w Polsce jeśli umiesz się targować. Uwaga! Cenę zawsze ustal PRZED wejściem do taksówki)
- Uber: dostępny w Stambule całą dobę. Stawki ok. 8-12 TL za przejazd.
Jedzenie
Oto przykładowe ceny posiłków w Turcji.
- Sebzeli ciabatta pizza: 110 TL (z oliwkami, papryką, kukurydzą i serem)
- Sucuklu ciabatta pizza: 120 TL (z tradycyjną kiełbasą sucuk, papryką i serem)
- Su böreği: 120 TL (przekąska z pieczywa, cienkie ciasto yufka nadziewane zazwyczaj białym serem, mięsem lub szpinakiem)
- Zestaw śniadaniowy: 250 TL (świeże warzywa, obwarzanek turecki z białym serem)
- Turecki obwarzanek z dodatkami: 88 TL (z sezamem i serem lub serem i oliwkami)
- Simit: 1,5 TL (klasyczny turecki precel z sezamem, dostępny na każdym rogu)
- Soki świeżo wyciskane: 40-140 TL (owocowe lub owocowo-warzywne, cena zależy od wielkości i składników)
- Kawa po turecku: 40 TL (w tradycyjnej kawiarni)
- Kebab z zestawem meze: 160 TL (z pełnym stołem przystawek)
- Kebab w cieście: 45 TL
- Ryba w restauracji portowej: 60 TL
- Gałka lodów: 20 TL
Pamiętaj! Ceny posiłków mogą się różnić w zależności od miejsca w Turcji. Inne będą np. w ścisłym centrum Stambułu czy Alanyi, a inne w mniejszej, mniej turystycznej miejscowości.
Jak zaoszczędzić w Turcji?
1. Mądrze wybierz nocleg. Zatrzymuj się w lokalnych pensjonatach, apartamentach na wynajem, a nawet hostelach. Tak zaoszczędzisz naprawdę sporo. Na najlepsze ceny możesz liczyć przy rezerwacji z wyprzedzeniem!
2. Szukaj lokalnego jedzenia. Stołuj się w małych, lokalnych restauracjach i w budkach ze street foodem. Zamiast przy głównych zabytkach, jedz w bocznych uliczkach – tam, gdzie Turcy. Będzie smaczniej i taniej!
3. Jedź komunikacja publiczną. Korzystaj z komunikacji miejskiej, a poza dużymi miastami z busów zwanych dolmuszami. Dłuższe trasy pokonuj autokarami lub wynajętym autem. W taksówkach ustalaj cenę przed rozpoczęciem podróży.
4. Planuj z wyprzedzeniem. Zarezerwuj największe atrakcje online, zanim wyruszysz w podróż. Cena może być niższa nawet o kilkadziesiąt procent niższa niż na miejscu.